Kunstwerk “5 voor 12”
Het beeld “5 voor 12”, is een geschenk van de oud-burgemeester, Arco Hofland aan de gemeente Rijssen-Holten, belichaamt een diepgaande boodschap van samenwerking, democratie en de fragiliteit van vrijheid. Geïnspireerd door de woorden van de voormalige burgervader, heb ik dit werk ontworpen als een monument voor de voortdurende strijd om vrijheid te behouden.
Kunstenaar, Uwe Dobberstein
De kern van het beeld is de hand van vrijheid, een vredessymbool, rustend op een altaar gedragen door vier pilaren van mensen die op elkaars schouders staan. Deze symboliseren democratie, samenwerking en gelijkheid. Om de kern van het altaar bevindt zich de symbolische zandloper opgebouwd uit “5 voor 12” klokken, met nog slechts één korreltje zand resterend. Dit representeert de tijdsdruk en urgentie van het behoud van vrijheid en democratie.
Binnen het altaar bevindt zich een mechanisme dat tweemaal daags, om 5 voor 12, een licht laat schijnen. Licht is een teken van hoop, maar ook een waarschuwing. Dit moment herinnert eraan dat we ons op een kritiek punt bevinden, waar de beslissingen die we nu nemen de toekomst van onze vrijheid en democratie bepalen.
Het materiaal van het beeld, cortenstaal, is bewust gekozen vanwege zijn vermogen zich te kunnen transformeren. Het oxideert en vormt en een roestpatina, een proces dat symbool staat voor het leven zelf. De transformatie van het metalies blank oppervlak naar een diep roodroest patina weerspiegelt de cyclus van het leven en de waarde van vrijheid, die geworteld is in samenwerking en de geschiedenis van onze gemeenschap. Het is de kleur van ijzer, oer en bloed.
Door het beeld in het openbaar te laten oxideren, nodigen we de lokale bevolking uit om te reflecteren op de betekenis ervan en om hun stem te laten horen, zelfs als deze kritisch of verdeeld is. Want alleen door open dialoog en respect voor diversiteit kunnen we onze vrijheid beschermen en koesteren. Onze voorouders hebben daar namelijk hard voor gevochten.
Het oxidatieproces wordt vastgelegd door middel van foto’s gemaakt door leerlingen van het Pius X College in Rijssen en is te volgen op hun Instagrampagina.
“5 voor 12” herinnert ons eraan dat de tijd om vrijheid te verdedigen altijd nu is, en dat onze inspanningen om samen te werken en onze stem te laten horen, essentieel zijn voor het behoud van een rechtvaardige en democratische samenleving.
Arco (A.C.) Hofland, geboren in Naaldwijk, is een betrokken bestuurder met passie voor de publieke zaak en mensen. Toegankelijk, informeel en oplossingsgericht zoekt hij doelgericht naar “nieuwe wegen”. Geeft graag en met veel plezier advies over samenwerken en complexe opgaven in het publieke domein. Na 12 jaar gemeenteraadslid te zijn geweest in Naaldwijk en Dalfsen werd hij in 2001 wethouder in Dalfsen. Sinds 2005 is hij burgemeester, eerst van de gemeente Zwartewaterland, vanaf 1 juni 2010 tot en met 1 maart 2023 van de mooie gemeente Rijssen-Holten en nu van de gemeente Raalte. Hij is vicevoorzitter van Erfgoedcentrum Abraham Kuyper Maassluis en eigenaar van ACH advies. Het thema “5 voor 12” kwam regelmatig voor in toespraken van Arco en staat voor de zorg voor onze vrijheid en democratische waarden. Zo ook in zijn speech op 4 mei 2020, deze kunt u terugkijken en luisteren op Youtube.
Uwe H. Dobberstein, geboren en getogen in Windhoek, Namibië, is een kunstsmid, uitvinder en pyromaan. Hij studeerde af als meester in Chemische Proces Technologie aan de Technische Universiteit Enschede en als meester Kunstsmid onder Huub Elshof in Lonnecker en Willem Jonkers III in Deventer, waarna hij zijn eigen bedrijf begon. Zijn onderneming, “Creation in Fire and Metal”, is gespecialiseerd in op maat gemaakte metalen objecten voor iedereen met een specifieke wens. Zijn passie voor vuur komt tot uiting in de samenwerking “Symphony of Fire”, een ensemble van unieke instrumenten die muziek creëren van vuur, explosies en bliksem. Het verbeelden van grote onderwerpen zoals vrijheid, democratie en tijd op een toegankelijke en herkenbare wijze in het werk “5 voor 12” vormde voor hem een mooie uitdaging.
Jan Willem Goorman, geboren en getogen in Rijssen, is een specialist op het gebied van watersnijden. Na een korte carrière in de constructie heeft hij zijn bedrijf “Watersnij Techniek Rijssen” in Rijssen opgericht. Hoewel hij zijn bedrijf inmiddels heeft verkocht, behoudt hij zijn positie als specialist en adviseur bij bijzondere projecten. Hij sponsort het materiaal, snijwerk en zijn expertise voor het werk “5 voor 12” uit liefde voor Rijssen en een diep begrip dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.
Het beeld “5 voor 12” is vervaardigd uit cortenstaal, een corrosiebestendig ijzermetaal met een herkenbaar roestrood patina. Tijdens de presentatie wordt het werk blank (roestvrij) geplaatst. Na enkele weken tot maanden begint het object te roesten (patineren). Dit proces zal minstens één jaar duren en afhankelijk van de kleur op dat moment, zal het beeld worden gereinigd en afgewerkt met verdunde lijnzaad- of minerale olie. Dit zal worden uitgevoerd onder toezicht van de kunstenaar. Alle kosten worden gedragen door de Gemeente Rijssen-Holten.
Deze onderhoudsprocedure dient na een jaar te worden herhaald en vervolgens elke 3-5 jaar, afhankelijk van de staat van het beeld. In geval van schade aan het metaal, zoals barsten, scheuren, vervormingen of overmatige corrosie, dient de kunstenaar hiervan op de hoogte te worden gesteld. Eventuele kosten zullen worden gedragen door de Gemeente Rijssen-Holten.
Onder het beeld bevindt zich een elektronisch mechanisme dat tweemaal daags om 5 voor 12 een lichtspel verzorgt. Dit mechanisme wordt voorzien van stroom vanuit het bestaande lichtnetwerk (op timer) en een oplaadbare accu. De accu, oplader en verlichting dienen periodiek te worden vervangen. Onderhoud kan door de gemeente zelf worden uitgevoerd of onder begeleiding van de kunstenaar. Alle kosten worden gedragen door de Gemeente Rijssen-Holten.