Erfgoedadvieskamer

Tijdens onze vergadering op 19 september 2024 vroeg Jeroen Korendomp ons advies over de herplaatsing van de hoofdtoegangspoort van het Volkspark aan de Oosterhofweg in Rijssen. De poort is in slechte staat en wordt momenteel gerestaureerd. Dit gebeurt in het kader van het masterplan voor landgoed De Oosterhof.

Masterplan landegoed De Oosterhof

Het masterplan omvat het gebied rond Parkstraat, Oosterhofweg, Enterstraat en H.H. Korteboslaan, inclusief het Volkspark, villa De Eschhorst en havezathe De Oosterhoff. Binnen dit project worden onder andere de waterhuishouding verbeterd, parkeerplaatsen aangelegd en oude paden en beplanting hersteld. De meeste hekwerken rond het Volkspark en De Eschhorst zijn vernieuwd, met uitzondering van de poorten.

Hoofdpoort terugplaatsen

Nu rijst de vraag: moet de hoofdpoort terug op zijn oude plek, of is het beter deze een nieuwe functie te geven, bijvoorbeeld als entree tot het hele gebied? Wij vinden dat de poort teruggeplaatst moet worden op de oorspronkelijke locatie. Dit zorgt voor herkenning en behoud van het historische karakter van het Volkspark. Hoewel het park vrij toegankelijk is, heeft de poort een belangrijke symbolische waarde. Het zou afbreuk doen aan het geheel als deze op een andere plek komt. Daarnaast vragen we ons af wat er met de andere poorten gebeurt. Blijven deze staan, worden ze verwijderd of vervangen?

Aanvullend advies

Tot slot adviseren wij om bij de ingangen van het landgoed herkenbare elementen te plaatsen, zoals kunstobjecten, ornamenten, gemetselde kolommen of plaquettes met informatie over de omgeving. Dit kan eventueel versterkt worden met subtiele verlichting.

Namens de Erfgoedadvieskamer,
Jan ter Keurst, Henk Slagman.

Digitaal bestand

Wilt u dit advies als pdf-bestand ontvangen? Dan kunt u het bestand aanvragen via website@rijssen-holten.nl. Geef bij uw aanvraag aan of u een digitaal toegankelijke versie wenst. Houd er rekening mee dat het verwerken van deze aanvraag langer duurt.

In 2019 adviseerde de Erfgoedadvieskamer (toen nog Erfgoed Adviesraad) het college van burgemeester en wethouders over het behoud van Industriestraat 7. Dit pand heeft historische en monumentale waarde en is belangrijk voor de gemeenschap van Holten. In verband met nieuwe ontwikkelingen rond het pand geven wij nu een aanvullend advies.

Nieuwste ontwikkelingen

Sinds ons advies in 2019 zijn er meerdere gesprekken geweest over de toekomst van het pand. BOEI heeft een advies uitgebracht en tot 2023 was het plan om het gebouw te behouden en een woonfunctie te geven, met extra bebouwing aan de achterzijde. Toch bleef de sloopvergunning geldig en is het pand niet aangewezen als gemeentelijk monument.

Eind 2024 werd bekend dat het pand grotendeels gesloopt zou worden, waarbij alleen de voorgevel en entree blijven staan. Achter deze gevel zou een nieuw gebouw komen, geïnspireerd op het oude pand, maar feitelijk nieuwbouw.

Ons advies

Wij adviseren dringend om dit sloopplan te heroverwegen en pleiten opnieuw voor behoud van het volledige pand. Ons eerdere advies blijft staan:

• Breng het pand terug in de oorspronkelijke staat door latere uitbreidingen te verwijderen en oude raampartijen zichtbaar te maken.
• Wijs het pand aan als gemeentelijk monument.

Erfgoedbeleid

Het gemeentelijke erfgoedbeleid richt zich op zorgvuldig behoud van waardevolle gebouwen en het inpassen van erfgoed in nieuwe ontwikkelingen. Behoud van Industriestraat 7 past hier volledig in.

Belangrijke kenmerken

Indien het pand een woonfunctie krijgt, moeten de volgende elementen behouden blijven:

• Het schaaldak met stalen spanten
• De kenmerkende metselverbanden
• De lichtstraat en hoge ramen aan de noordzijde
• De originele buitenafmetingen en rode steensoort
• De schoorstenen, smidse en invaartdeuren
• Het kantoorgebouwtje en personeelsverblijf

Voor een uitgebreide onderbouwing verwijzen wij naar het architectonisch-historisch onderzoek van Het Oversticht (juli 2023).

Digitaal bestand

Wilt u dit advies als pdf-bestand ontvangen? Dan kunt u het bestand aanvragen via website@rijssen-holten.nl. Geef bij uw aanvraag aan of u een digitaal toegankelijke versie wenst. Houd er rekening mee dat het verwerken van deze aanvraag langer duurt.

Ewoud van Arkel woont in Dijkerhoek en is jurist van opleiding, oud-uitgever, zelfstandig ondernemer (PrID) en nu vooral betrokken bij het agrarisch erfgoed en specifiek de historische boerderijen. In dat verband heeft hij meegeholpen bij de oprichting van de ook in Rijssen, Holten en omgeving actief zijnde boerderijenstichting Twentse Erven.

Momenteel is hij lid van het dagelijks bestuur van de stichting Agrarisch Erfgoed Nederland (AEN) en van het Boerderijenfonds. AEN is de koepelorganisatie van de over heel Nederland verspreid opererende boerderijenstichtingen. Het Boerderijenfonds geeft subsidie aan projecten die gericht zijn op herbestemming van historische boerderijen. Een andere betrokkenheid bij erfgoed komt tot uitdrukking in zijn rol als gediplomeerd molenaar, waarbij hij onder meer werkzaam is op de molen van Dijkerhoek, De Hegeman. Ook is hij betrokken bij Heemschut, afdeling Overijssel sectie Twente, waar hij zich bezighoudt met erfgoedvragen rondom Vliegveld Twente.

Mijn naam is Marcel Beunk. Ik ben geboren en getogen in het centrum van Rijssen aan de Bouwstraat 52. In een van de oudste straten van Rijssen.

Oude gebouwen hebben mij altijd gefascineerd, zo ook kastelen en burchten in binnen en buitenland. In verschillende steden in Nederland heb ik monumenten in beheer gehad, voornamelijk in de binnensteden. Deze zijn nu ingericht als retailpanden.

Bij de gemeente Apeldoorn ben ik werkzaam als Technisch Adviseur / Projectleider vastgoed. Hier beheer ik onder andere Monumenten, Kerktorens en Landgoederen die in gemeentelijk bezit zijn.

Ik hoop een mooie bijdrage te kunnen leveren aan het behoud van markante objecten of delen hiervan. En om samen de sporen van het oude Rijssen-Holten zichtbaar te houden voor de toekomst.

Johan Brinkers is gepensioneerd medewerker van de gemeente Rijssen-Holten en woonachtig in Holten.
Binnen de gemeente heeft hij zich vanaf 2006 tot eind 2015 als erfgoedzorger / vergunningverlener onder andere beziggehouden met de ontwikkeling van en de uitvoering van het gemeentelijke monumenten- en erfgoedbeleid, waaronder het opstellen van de Erfgoednota 2015-2019.
Als lid van de Erfgoed adviesraad hoopt hij een bijdrage te kunnen leveren aan het creëren van draagvlak voor erfgoedzorg binnen de gemeente en daarmee het versterken van de karakteristieke uitstraling van de gemeente.

Jan ter Keurst is geboren en getogen in Rijssen. Hij heeft een bouwkundige en civiele opleiding gedaan en werkt al ruim 25 jaar als toezichthouder bij een middelgrote woningcorporatie in Twente. Jan houdt zich hoofdzakelijk bezig met grootonderhoudswerkzaamheden, planmatig onderhoud en het opstellen van meerjaren-onderhoudsbegrotingen. Hij voert hiervoor de nodige inspecties uit en ook houdt hij toezicht op de genoemde werkzaamheden.

Jan: “Het onderhouden, renoveren van oude panden en deze verduurzamen zónder afbreuk te doen aan het authentieke is een uitdaging die ik graag aan ga! Niet alles wat oud is kun je bewaren, maar zeker niet al het oude mag verdwijnen. Het zoeken naar de juiste balans tussen oud en nieuw én het passend maken in het totale gezichtsbeeld is vaak een hele opgave.
Graag wil ik mij inzetten voor het behoud van het Oude Goed in onze gemeente.”

Na het verlaten van het voorgezet onderwijs ben ik gelijk aan het werk gegaan in de bouwwereld. Vanaf de werkvloer ben ik begonnen (waar ik veel praktische kennis heb opgedaan) en heb meerdere dag/ avondopleidingen gevolgd. Ik heb diverse functies gehad, te denken valt aan werkvoorbereiding, inkoper, uitvoerder, organisatiedeskundige en de laatste 22 jaar als bouwkundig projectleider.

Daarnaast ben ik ook beheerscomissie-lid van onze kerk. Met name is de renovatie en de instandhouding van de oude/ bestaande panden en het behouden van oude detailleringen en uitstraling waar mijn passie ligt. En uiteraard nieuwsgierig naar de vaak geschiedenis die er aan verbonden is. Er is in het verleden (te) veel gesloopt in Rijssen wat soms jammer, maar soms ook onvermijdelijk was. Maar er ook zijn prachtige panden verdwenen die achteraf gezien wel behouden konden blijven en hier moeten we samen van leren. Daarom moet er nu goed gekeken welke panden waardevol zijn, (ook in zijn totaliteit) en wat zeker behouden moet blijven voor de toekomst. Hier hoop ik dan ook met veel plezier mijn bouwsteentje in de EAR aan bij te dragen.

Charlotte is opgegroeid in Diepenheim en heeft in Leiden kunstgeschiedenis gestudeerd, met als afstudeer richting Kunstnijverheid. Bij Conserf monumentenadviesbureau in Leiden was zij jarenlang adviseur monumentenzorg. Haar werkzaamheden richtten zich vooral op onderzoek en het behoud en beheer van de historische interieurs. Na haar verhuizing naar Holten, werkte zij bij Deventer Verhaal daar was zij onder andere verantwoordelijk voor culturele projecten in Deventer en omstreken, heeft zij meerdere tentoonstellingen gemaakt en was zij bedrijfsvoerder/ conservator van het Speelgoedmuseum. Ook tijdens haar werk bij Redres en Sotheby’s international Realty was Charlotte bezig met monumentaal erfgoed. Het werken met monumenten heeft voor haar zeer veel uitdaging, vooral omdat geen enkel gebouw hetzelfde is en dus ook per pand gekeken moet worden naar de mogelijkheden.

Al op jonge leeftijd had Henk Slagman interesse voor alles wat er in en op de bouwplaats gebeurde. Dit resulteerde erin dat hij op 15-jarige leeftijd als leerling-metselaar aan het werk ging bij een klein aannemersbedrijf waar hij in ruim 6 jaar de bouwwereld van binnenuit redelijk goed heeft leren kennen. Zijn ambtelijke loopbaan begon als  bouwkundig tekenaar bij de gemeente Rijssen waarbij het accent voornamelijk lag op het beheer en opstellen van groot onderhoud en renovatie van het toenmalige woningbestand. Na 14 jaar intern is hij overgestapt naar het toenmalige Bouw- en woningtoezicht om zowel vergunningverlening te doen als buitencontrole.  De laatste 15 jaar is hij steeds meer betrokken geweest bij de ontwikkelingen van bestemmingsplannen, zowel inbreidinglocaties als uitbreiding van de woonkernen. Door al die jaren heen heeft Henk de ontwikkeling van met name het centrum van Rijssen van nabij meegemaakt en ook de bewustwording dat er met name in de jaren ‘70 tot ’90 veel gesloopt is, waarvan hij van mening is dat dat niet had mogen gebeuren. Henk vindt dat we daarom juist nu zuinig moeten zijn op datgene wat nog aanwezig is en mogelijk nog is te herstellen. Daarbij moeten we verder kijken dan alleen het gebouw, door ook de omgeving waar het staat te beschouwen.

Anthony van der Wulp is geboren en getogen in Zuid-Holland. Sinds 2015 woont hij in Rijssen. In het dagelijks leven werkt hij als griffier voor de gemeenteraad van Hellendoorn. Eerder werkte hij als archivaris en beleidsadviseur bij diverse overheden. Anthony is breed geïnteresseerd in het beheer en behoud van historisch erfgoed in Rijssen-Holten en het zichtbaar maken van dit erfgoed voor een breed publiek.

Anthony: “De Erfgoedadvieskamer heeft een belangrijke rol in het meedenken en adviseren van de gemeente Rijssen-Holten over het gebouwde erfgoed en over waardevolle objecten in de buitenruimte. Vanuit mijn achtergrond als archivaris en vanuit mijn gemeentelijke ervaring draag ik daar graag aan bij.”