Het verhaal van Evert
Schipper Evert is op weg van de aanlegplaats naar huis in Rijssen. Hij is net terug van een paar dagen vrachtvervoer tussen Zwolle en Nordhorn. Samen met zijn medeschippers heeft hij ladingen vervoerd. De zomp lag vol met koren, turf, boomstammen en op een gegeven moment kwamen zelfs een paar ossen aan boord. Soms werd de schuit dus best een beetje zwaar. Gelukkig is het bijna onmogelijk om met de platte bodem van de zomp vast te komen zitten op de bodem van de rivier!
Fantastische schuiten
Enterse Zompen, ook wel platbodems genoemd, werden gebruikt om vrachten te vervoeren door heel Oost-Nederland en Groningen. Rond het jaar 1800 gingen wel 125 van deze fantastische schuiten heen en weer over de Regge, Ook door de ondiepe watergangen konden ze veel gewicht vervoeren. Zelfs wanneer ze zwaar beladen waren, lagen ze namelijk niet dieper dan 40 cm in het water.
Als ze bij hoog of laag water dan wel een keer vast kwamen te zitten op een zandbank, dan hadden de schippers allerlei manieren om weer los te komen, De meest gebruikte manier was door een deel van de vaart af te dammen, zodat de zomp weer kwam te drijven. Vervolgens waren er 3 manieren om het schip vooruit te krijgen: met de wind in het hoofd- en fokzeil, met een 6 meter lange boom in het water, of met een lang touw naar de waterkant, waar schippers of paarden de schuit konden voorttrekken.
De Enterse Zomp in Rijssen
Aan het einde van de 19e eeuw gingen de zompen stuk voor stuk buiten bedrijf. De beroeps-scheepsvaart stopte op de kleinere rivieren omdat andere vervoersmiddelen in korte tijd veel verbeterden. De autowegen werden verhard, en door steeds grotere stukken van het land kwamen spoorwegen te liggen. Handelswaar hoefde dus niet meer persé over het water vervoerd te worden. Tot 1880 gingen nog wel de laatste zompen van Goor naar Rijssen met grondstoffen voor de jute-industrie, maar daarna was het snel afgelopen. De laatste Nederlandse zompen voeren rond Zwolle om turf te vervoeren en hielden er in 1950 mee op.
In Rijssen ligt de Enterse Zomp ‘Regt door zee’. Vlak bij de Pelmolen heeft zij een eigen haventje. Deze replica uit 1985 is hetzelfde als de laatste echte Zomp, die zo’n 100 jaar geleden nog gevaren heeft over de Regge. Nu wordt de zomp bestuurd door moderne zompschippers van Stichting Enterse Zompen. Zij nemen je graag mee op avontuur langs het Reggedal en laten je zien hoe het er vroeger allemaal aan toe ging.
